باگ‌بانتی یعنی کشف آسیب‌پذیری از یه سازمان یا استارتاپ و دریافت جایزه در ازا آن. نوع این جایزه می‌تونه فقط یه تقدیرنامه باشه، می‌تونه پول باشه یا هر دو. به شخصی که این کارو انجام میده هانتر می‌گن. دو نمونه هانتر داریم Full time و Part time که اولی تمام زمان زندگیشو هانت می‌کنه، میشه گفت شغل ثابتش میشه، نوع دوم در کنار کنار کار اصلیش هانت می‌کنه که من هانتر نوع دوم هستم. یه سری پلتفرم هم این وسط وجود داره مثلا هکروان که بین هانترا و شرکتا واسط میشه و اگه به مشکل بخورن حل و فصل می‌کنه، اسکوربرد داره و کلی فیچر دیگه که می‌تونین خودتون ببینین.

قطعا نیاز نیست اول مسیر تمام قسمت‌های کل پیشنیازها رو بخونین، وگرنه یه مسیر سخت و بدون Rewardای خواهید داشت که خیلی از مباحث هم بدردتون نمی‌خوره، پس قسمت‌های مختلفی از پیشنیازها رو لازم دارید، حالا کجاهاش؟ من برای پیشنیاز شبکه و جاوااسکریپت دو تا ویدیو مجزا ضبط کردم و توی یوتیوبم گذاشتم، می‌تونید نگاه کنین و ایده بگیرید، این ویدیو شبکه و اینم ویدیو جاوااسکریپته. برای باقی پیشنیازها فعلا چیزی درست نکردم و خودتون اون قسمت‌هایی که فکر می‌کنین نیاز هست رو بخونین، توی ویدئو نقشه راه توضیح دادم که چکار باید کنین، کافیه که توضیحات رو گوش کنین و دنبال مسیرش برید. یه سوالی که خیلی از من می‌پرسیدن این بود: «چقدر پیش نیاز بخونیم؟» این سوال انقدر تکرار شد که من یه ویدیو جداگانه تحت عنوان «مسیر اصولی یادگیری» چیست ضبط کردم تو یوتیوب قرار دادم.

من یه دوره امنیت اپلیکیشن توی یوتیوبم گذاشتم که شما رو با برخی مفاهیم شبکه، وب، وب‌سرور، امنیت و غیره آشنا می‌کنه، از این لینک می‌تونید دوره رو نگاه کنین. سعی کردم مبانی امنیت وب اپلیکیشن رو براتون توضیح بدم، قطعا چه بخواین کلاسی برید یا اینکه خودخوان جلو برید، این ۱۱ ساعت کورس می‌تونه کمکتون کنه. فقط یادتون باشه پیشنهاد من اینه که حتما در کنار دیدن ویدئوها، کار عملی هم انجام بدید که مطالب براتون تثبیت بشه، یعنی دقیقا همون کارایی که من انجام میدم رو خودتون انجام بدید و خلاصه‌برداری کنین.

نقشه راه اختصاصی در واقع خیلی پیچیده نیست، کافیه نقشه راه عمومی رو نگاه کنین و برای خودتون شخصی‌سازیش کنین. توی این لایو توئیچ با سه نفر از بچه‌ها صحبت کردم و سعی کردم براشون نقشه راه اختصاصی درست کنم. کلیات موضوع اینه که شما باید در ابتدا برای خودتون یه هدف مشخص کنین، بعد در یک بازه بلند مدت کارهایی انجام بدید که شما رو به هدفتون نزدیک‌تر می‌کنه، برای مثلا اگه تصمیم گرفتید هانتر بشید نیاز نیست برید مدرک CCNA بگیرید. مشکل خیلی از بچه‌هایی که باشون مشاوره داشتم اینه: اعمالی رو انجام میدن که با هدفشون همخونی نداره و کلی از زمانشون تلف میشه. راستی نیاز نیست که ابتدای مسیر هدف‌گزاری کنین، بعضی وقتا لازمه ۳ تا ۶ ماه توی حوزه‌های مختلف امنیت بچرخید تا تازه متوجه بشید به چی علاقه دارید و چقدر حاضرید براش زحمت بکشید، پس اگه ابتدای مسیرید نگران نباشید و یکم تجربه کنین، ضرر نداره.

خب یکی از مشکلاتی که شاگردای متعدد کلاسم باش مواجه شدن، اینکه مطالب یادشون میره. یعنی میومدن پیش من و میگفتن ما هر چی می‌خونیم، آخرش یامون میره و انگار بلد نیستیم. یه موضوع خیلی مهم اینجا وجود داشت، بشون می‌گفتم مطمئنین «با کیفیت» می‌خونین؟ چرا که خوندن خالی دلیلی قاطعی برای یادگیری نیست. اکثرا از خودشون اندازه‌گیری درستی نداشتن، خیلیاشونم میگفتن شاید مشکل از ما باشه و به درد این رشته نخوریم که درست نبود. برای همین تصمیم گرفتم دو ت ویدیو پر کنم، یکی راجع به درست زمان گذاشتن، یکی راجع به چطوری مطلب خوندن، امیدوارم که این ویدیوها کمک کنه خودتون رو بهتر اندازه بگیرید.

میشه گفت این پیغام رو از بیش از ۵۰٪ بچه‌های «هر دوره» دریافت می‌کنم، اوایل دوره شدیدا خوب پیش میرن و بعد یه مدت افت می‌کنن و یه سریاشون هم که کلا ول می‌کنن. چی میشه که اول دوره انگیزه داریم و بعدش از بین میره؟ اصلا انگیزه از کجا میاد و آیا باید داشته باشیم؟ چیز خوبیه؟ میشه بدون انگیزه ادامه داد؟ جواب همه این سوالات رو توی این ویدئو پاسخ دادم. بعدها کلی روی این ویدیو فیدبک خوب گرفتم، خیلی درخواست داشتم از طرف بچه‌ها که راجع به نحوه خوندن مطلب هم برایمون یه ویدیو پر کن، برای همین تصمیم گرفتم این کارم بکنم، ممنون از نظراتتون.

به جرعت می‌تونم بگم یکی از پر تکرارترین سوالاتی که از من پرسیده میشه اینه: «یاشار چطوری پولمو از هکروان بگیرم؟». شاید سوال درست‌تر این باشه که «چطوری بتونم پولمو بگیرم و حسابم هم بمونه؟» چون با یه سری ترفند شاید بشه چند بار از هکروان و سایت‌های مشابه پول گرفت، ولی در دراز مدت قطعا برای حساب مشکل پیش میاد، این بلا سر خود منم اومد. یکی از حساب‌هام که از سال ۲۰۱۷ روش کار می‌کردم بن شد و حدود چندین هزار دلار پولم توش بلوکه شد. جدا از پولش سابقه حساب خیلی خوب بود و اذیت شدم، برای همین تصمیم گرفتم یه ویدیو پر کنم که اولا چطوری پولتون رو بگیرین، ثانیه اشتباه منو نکنین که حسابتون به مشکل نخوره، ویدیو رو از این لینک می‌تونین ببینین، امیدوارم خوشتون بیاد.

مهدی بعد از اینکه تونست ۱۶ هزار دلار بانتی بزنه به تلاشش ادامه داد. از اون موقع سخت کار کرد، پیشرفت کرد، تلاش کرد، یادتون باشه حتی انگلیسی هم بلد نبود. ذره ذره دانشش اضافه شد، چاله‌هاشو پر کرد، مسیر سختی رو طی کرد، ولی کرد! خیلی مهمه، مهدی هم مثل بقیه ناامید میشده، قطعا روزایی عدم تمرکز داشته، قطعا کلی دوپلیکیت داشته، قطعا ۲ هفته (یا بیشتر) رو یه برنامه کار کرده و نتیحه نگرفته، خیلی اذیت شده، ولی تصمیم می‌گیره تو مسیر بمونه، این تو مسیر بودن جملش سادس، عملش خیلی سخته! اینارو گفتم چون معمولا ما فقط نتیجه رو میبینیم و انتظار داریم زود به اون نتیجه برسیم، بعد ۴ ماه کار روزی ۱۲ ساعت اگه به اون نتیجه نرسیم سست میشیم، مغزمون شروع می‌کنه بهونه اوردن و از زیر کار در میریم، آخرشم به خودمون می‌گیم: «نمی‌دونم چمه نمی‌تونم کار کنم»، این تازه خروجی باهوشاس، کم‌هوش‌تراش معمولا هیتر هانترای موفق یا کلا باگ‌بانتی میشن. خلاصه که، موفقیت هیچ راه جادویی نداره، هیچ مینبری نداره، هیچ «این راز منه و اگه بدونیش پول در میاری» نداره، فقط و فقط یه عامل داره: هدف و حرکت مداوم! حتما و حتما رشتو مهدی رو بخونین و مصاحبه‌اش رو هم می‌تونین از این لینک ببینین، براش آرزوی موفقیت می‌کنیم ❤️ (راستی مهدی تقریبا یک‌ماهه وارد تیم هانت voorivex شده، خوشحالیم که هم‌تیمی خوب دیگه داریم)

ناهام‌سک یا بهروز یکی از بهترین هانترای دنیاس که من معرفیش نکنم بهتره، لایو یهویی با Nahamsec رو از اینجا ببینین. مصاحبه با برخی از بچه‌های کلاس برای انتقال تجربه، لایو با امیر، سامان و صدرا رو تو اینستا گذاشتم، این ۳ نفر از بچه‌های خیلی خوب کلاسم بودن که بعدا عوض تیم آکادمی شدن، توی کلاس Jujutsu Hunters هم به عنوان TA حضور داشتن و خیلی موفق بودن، البته قبل از اون توی کلاس OWASP به عنوان TA مشغول بودن و عملکردشون عالی بود، لایو رو از اینجا می‌تونین ببینین. ممد یکی از بچه‌های کلاس هانت اول بود که OWASP رو شرکت نکرده بود و یهویی اومد سر کلاس هانت، اوایل کلاس خب فقط خوند و دستاورد خاصی نداشت ولی آخر کلاس کلی آسیب‌پذیری کشف کرد طوری که حدود ۱۵ هزار دلاری از Dell بانتی گرفت و به ممد دل معروف شد، ممد بعدا وارد تیمم شد و به عنوان یکی از TAها توی کلاس Jujutsu Hunters حضور داشت، لایو با محمد نیکویی رو از اینجا می‌تونین ببینین. امید یکی از شاگردای خیلی خوب کلاسم بود، توی یک سال ذره ذره پیشرفتش رو دیدم و الان جز تیم Beta Huntعه، فیدبک شدیدا مثبتی روی این لایو داشتم طوری که چندین نفر بعد از این لایو تونستن آسیب‌پذیری‌های خوبی کشف کنن، امید توی این لایو از عدم تمرکز و راه‌حل خودش برای تمرکز رو می‌گ، بنظرم یکی از لایوهای خوبی بود که داشتیم و بدردتون می‌خوره. پارسا یکی از بچه‌های کلاس هانت بود که وقتی باش مصاحبه کردم تونسته بود ۵ هزار دلار بانتی بزنه، چند وقت بعد مصاحبه هم یه ۵ هزار دلار دیگه بانتی زد و کلا مسیر خوبی رو داره طی می‌کنه. پارسا زیاد علاقه‌ای به درس نداره و فاز عملگرا داره،‌ با پارسا تو اینستاگرام یه لایو رفتم که می‌تونین از این لینک نگاش کنین، بنظرم لایو جالبی بود، بچه‌ها بعدش گفتن پارسا گنگش بالاست، امیدوارم همینطوری پر انرژی پیش بره و شاهد موفقیت‌هاش باشیم. پارسا توی کلاس OWASP Zero به تیم ملحق شد و برای بچه‌ها لایوهای خوبی رفت، همچنین چند بار توی سرور پابلیک دیسکورد هم لایو رفته. مبین نفر اول سامانه‌اس، می‌تونم بگم جز شاگردای خیلی خفنم بوده، قبلا برنامه‌نویس بوده و بعدش به هانت علاقه‌مند میشه و توی کلاس خودشون پیدا می‌کنه، با امیررضا همگروه میشه و دوتایی خیلی خیلی بانتی می‌زنن. با مبین تو اینستا یه لایو رفتم که شدیدا فیدبک خوبی ازش داشتم، امیدوارم خوشتون بیاد. یه سری لایو هم با بچه‌های دیگه رفتم که بنظرم آموزندن و پیشنهاد می‌کنم نگاه کنین، لایو با ایمان صیرفی، لایو با با امین، لایو با سپهر، مصاحبه با آرمان، شاید بازم چیزی باشه که از دستم در رفته باشه پیشنهاد می‌کنم خودتون هم داخل پیج بگردین.

توی کلاس‌هام معمولا درس در طول هفته در قالب فیلم ضبط شده داده میشه، لایوها آخر هفته (مثلا جمعه) برگزار میشه، ساعت دقیقش توی کلاس هماهنگ میشه، برای مثال کلاس OWASP Zero درس‌ها شنبه و یک‌شنبه به بچه‌ها داده شد، لایوهای کلاسی جمعه‌ها ساعت ۱۳:۳۰ تا وقتی بچه‌ها انرژی داشتن ادامه پیدا می‌کرد. در کل شما اینطوری حساب کنین که فیلم‌های درسی اوایل هفته داده میشه، و جلسات رفع اشکال در آخر هفته برگزار میشه، کلیه فیلم‌های کلاس با کیفیت بالا ضبط می‌شه و به شما برای دانلود تحویل داده میشه.

بخش‌‌هایی از کلاس‌هام رو توی اینستاگرام و یوتیوبم گذاشتم که می‌تونین نگاه کنین، ویدئویی از اوسپ قسمت اول، ویدیویی از اوسپ قسمت دوم، قسمتی از لایو هانت کلاس هانت، حل برخی از سوالات امتحان اوسپ، نوشتن اکسپلویت WordPress به منظور اضافه کردن حساب مدیر به سایت، قسمت Reverse Proxy از کلاس هانت رو هم بچه‌ها خیلی دوست داشتن که عمومیش کردم. از کلاس اوسپ زیرو (جدیدترین کلاسم) سه تا ویدیو رو عمومی کردم، خیلی هم فیدبک خوب روشون داشتم. اولیش فیلم ارسال درخواست با جاوااسکریپت، بعدیش قسمتیه که با بچه‌ها رفتیم HacktheBox حل کردیم، در دو قسمت می‌تونین از این لینک و این لینک ببنین. بازم اگه فیلمی رو از کلاسام عمومی کنم همینجا قرار می‌دم.